Gasinjectie kan einde aan Groningse aardbevingen maken

Geschreven door

Moises van der Vlis

Gecontroleerd door

Geoff

Bijgewerkt op

8 juni 2023

[addtoany] ×

Het wegpompen van honderden miljarden m3 aardgas heeft de bodem ernstig verzwakt. Daardoor daalt deze. Gasinjectie herstelt de druk.

Stoppen met gas oppompen niet voldoende om aardbevingen te stoppen

De reden dat er zoveel schade is aan huizen in Groningen, heeft alles te maken met het wegvallen van de gasdruk. Er zijn honderden miljarden kubieke meters gas opgepompt, en daardoor is de tegendruk in de bodem sterk gedaald. Als gevolg daarvan nam de zwaartekracht het over en verzakt de bodem, totdat zich weer een nieuw evenwicht instelt. Een evenwicht waarbij de bodem tientallen centimeters lager gaat liggen.

Stoppen met gas oppompen, zoals de regering nu gaat doen, lost het probleem niet op. Wat nog steeds is de bodem niet in evenwicht. Ook nu de gaswinning bijna geheel is stilgelegd, met onttrekkingen die net genoeg zijn om de gasputten bruikbaar te houden (4 miljard m3 per jaar). In feite is het daarom beter om deze druk te herstellen. Met gasinjectie. Dit kan ook voor veel lagere kosten dan het herstellen van alle toekomstige schade, stelt de niet-gesubsidieerde werkgroep Oplossing Groningen in onder andere een artikel in Technisch Weekblad.

Hoe werkt gasinjectie?

https://oplossinggroningen.nl/wp-content/uploads/2023/02/Edit-Groningen-Voor-Website-Clip-1-1.mp4?_=3

De techniek van gasinjectie is opmerkelijk eenvoudig en wordt nu al volop gebruikt, bijvoorbeeld in de gasopslagplaatsen Norg, Grijpskerk, Bergermeer en Alkmaar. Het komt erop neer dat je een oude gasput gebruikt om gas de andere kant op, omlaag dus, te sturen. In de gasopslagplaatsen is dat methaan, het belangrijkste bestanddeel van aardgas. Maar dit kan in principe ook met andere gassen, bijvoorbeeld kooldioxide of stikstof.

Stikstof heeft hierbij de voorkeur, omdat het veel moeilijker oplost in water en hiermee effectiever de druk ophoogt. Ook is de kans op ongelukken nul: onze lucht bestaat voor viervijfde uit het onschadelijke stikstofgas. Je kan het vergelijken met een fietsband oppompen. Hoe steviger de band is opgepompt, hoe meer druk deze kan verdragen.

Hoeveel gaat gasinjectie kosten?

De grootste kostenpost is de infrastructuur: de pompen en de stikstoffabriek. De Werkgroep Oplossing Groningen schat deze kosten op 3 tot 4 miljard euro. Relatief gezien is dit een koopje, want hiermee voorkomen we meer dan 100 bevingen en verzakkingen.

Als we gebruik maken van de overvloedige zonne-energie in de zomer, die geregeld zelfs negatieve elektriciteitsprijzen oplevert, kunnen we met behulp van gasinjectie zowel CO2-neutraal (wat klimaatactivisten erg belangrijk vinden) als voor relatief weinig geld de druk in Groningen weer op peil brengen.

Veel, heel veel stikstof

Natuurlijk hebben we wel grote hoeveelheden stikstof nodig om in het gasveld te pompen. Gelukkig is na veel gesteggel de stikstoffabriek in het Groningse Zuidbroek nu voltooid, al zal er waarschijnlijk veel meer stikstof, rond het tienvoudige, nodig zijn om de bevingen echt definitief te stoppen.

De installatie in Zuidbroek produceert 0,18 miljoen kuub stikstof per uur. Op jaarbasis zou dit rond de 1,5 miljard kuub zijn. Voldoende voor de gasimport (stikstof wordt hier bijgemengd om dit gas meer op Gronings gas te laten lijken, waardoor je hiermee rond de 20 miljard kuub Groningengas zou kunnen maken), maar hopeloos onvoldoende voor het door middel van gasinjectie op peil brengen van de druk.

Met een tien keer zo grote fabriek zou dat wel kunnen. Als de druk weer voldoende op peil is, zou je zelfs kunnen beginnen met vervangingsgaswinning. Dus per kubieke meter er in gepompte stikstof, er een kubieke meter aardgas uithalen. Dat kan dan weer veilig. Op dit moment zit in het Groningenveld nog rond de 600 miljard kuub aardgas. Bij een verkoopprijs van 0,50 euro per kuub is dat voldoende om de overheidsbegroting bijna een jaar te dekken en allerlei erg nuttige politieke hobbies te bekostigen.

Ja, maar het klimaat dan?

Gas is (met uitzondering van de pas ontdekte witte waterstof) in verhouding de schoonste fossiele brandstof. Het volpompen van het Groningse aardgasveld met stikstof kan op duurzaam opgewekte stroom. Mochten we besluiten tot het herstarten van de gaswinning in Groningen, deze keer met volledige drukcompensatie, dan betekent dit enige extra CO2-uitstoot, maar niet spectaculair veel. Zeker niet, als we met deze gasinjectie importgas of steenkool vervangen, dan betekent het juist een forse besparing.

Ook kan je je afvragen of CO2-uitstoot wel zo erg is als vaak wordt voorgesteld. Grote milieuproblemen als de vergiftiging met persistente chemicaliën, micro- en nanoplastics en het vernietigen van natuurlijke leefgebieden van dieren en planten zijn vele malen ernstiger, terwijl er veel minder aandacht voor is.

CO2 is een weldaad voor planten en het heeft tijdens de laatste ijstijd maar een haartje gescheeld, of het CO2-niveau (toendertijd 190 ppm) was onder het minimumniveau gedaald dat C3-planten (de meeste planten) nodig hebben om enigszins te groeien (150 ppm). Dit had echt een plantenholocaust betekend: we hadden op een dieet van maïs, sorghum en postelein, en wellicht een enkele cactusvijg, moeten leven. 90 procent van alle plantensoorten is een C3-plant, slechts 1% een C4-plant.