Imagindairy melkt eencellige in plaats van koe

Geschreven door

Moises van der Vlis

Gecontroleerd door

Geoff

Bijgewerkt op

6 juni 2023

[addtoany] ×

Nooit meer eenzame kalfjes? Als het aan het Israëlische Imagindairy ligt, komt melk straks uit de fabriek in plaats van uit een koe.

Imagindairy, melk zonder koe

De ambities van Imagindairy zijn radicaal. De wereldwijde zuivelindustrie heeft een omvang van rond de 1000 miljard euro. En dat is ongeveer het BNP van Nederland. Natuurlijk is Nederland bekend vanwege onze zuivelindustrie. En deze zou best wel eens last kunnen krijgen van deze nieuwe startup. En van de al langer bestaande Amerikaanse concurrent, PerfectDay.

Want Imagindairy wil melk gaan produceren zonder dat er ook maar een koe aan te pas komt. Geen nepmelk, zoals de beruchte havermelk of de stuk gezondere sojamelk, maar echte natuuridentieke koemelk, met ook dezelfde eiwitten, vetten en koolhydraten, en mineralen natuurlijk, die ook in koemelk voorkomen.

Melk uit de fabriek, zo werkt het

Imagindairy wil genetisch gemanipuleerde bacteriën melkeiwitten, zoals het eiwit caseïne en wei-eiwitten, laten produceren. Deze bevatten naast hun eigen DNA, plasmiden, DNA-ringen, met elk de DNA-code van caseïne (of van een van de wei-eiwitten).

Elke keer wordt deze plasmide overgekopieerd in een RNA-sliert (messenger RNA). Een ‘eiwitfabriek’, een ribosoom, leest deze m-RNA-sliert ‘letter’ voor ‘letter’ af en vertaalt deze in een lange eiwitsliert: caseïne. Ook de andere ingrediënten van melk, zoals melksuiker (lactose), melkvet en vitamines en mineralen, voeg je zo toe. En ziedaar, je kant en klare fabrieksmelk die chemisch en qua smaak niet van echt te onderscheiden is.

Bacteriën hoeven niet een compleet koeienlichaam te onderhouden, dus kunnen dit veel efficiënter dan een koe.

Schimmel verteert de planten

Natuurlijk hebben ook deze bacteriën voeding nodig om de eiwitten te kunnen maken, zoals aminozuren. Helaas is hierover geen informatie beschikbaar op de website van Imagindairy, maar de Amerikaanse concurrent PerfectDay gebruikt hiervoor schimmels die plantaardig materiaal kunnen verteren.

Deze schimmels scheiden speciale enzymen uit, die cellulose (het verbindingsmateriaal in gras of ander plantaardig biomateriaal) kunnen verteren, waardoor de celinhoud vrijkomt. Dit is dan weer voeding voor de bacteriën, die deze gebruiken voor groei en eiwitproductie. Je zou dus als het ware kunnen zeggen dat de schimmel de functie van de vier magen van een koe overneemt, en de bacteriën die van de melkklieren in de uier.

Franse zuivelgigant Danone ingestapt

De komst van koemelk uit de fabriek is in de zuivelwereld niet onopgemerkt gebleven. Zo sloot de Franse zuivelgigant Danone, in Nederland bekend van het merk Nutricia, een investeringsovereenkomst met de startup. Dit zal het bedrijf een vliegende start geven en in staat stellen snel in te springen op de steeds grotere vraag naar sustainable zuivel. Kortom: de Nederlandse melkveehouders hebben meer om zich zorgen over te maken dan alleen D66 en de stikstofregels.

De Israëlische zender i24 besteedde ook aandacht aan Imagindairy. Deze startup lijkt dus erg groot te kunnen worden.

De voordelen van Imagindairy’s melk

Weliswaar is natuurlijk ook een fabriek geen weide vol zeldzame alpenbloemen, maar in ieder geval is er geen sprake van dierenleed en is een fabriek met cleanroom veel efficiënter en schoner dan de gemiddelde stal. Er zitten in principe geen schadelijke stoffen in het product, zoals groeihormonen of antibiotica, die wel in Amerikaanse en sommige Europese melk zitten.

In veel opzichten zou dit product beter zijn dan koemelk. Ook omdat het grootste deel van de wereld lactose-intolerant is maar wel graag zuivel wil eten en drinken. Het is makkelijk om lactosevrije melk te produceren op deze manier. Ook kan je de verzadigde vetzuren in koemelk vervangen door gezonde enkelvoudig en meervoudig onverzadigde vetzuren. Zo kan je de sterke kanten van plantaardige en dierlijke voeding samenvoegen.

Niet alleen gezonde vetzuren, maar ook lactosevrij en makkelijk verteerbare hoogwaardige eiwitten. Je zou zelfs de menselijke variant van caseïne kunnen produceren en zo hoogwaardige babyvoeding kunnen produceren.

En dan is er misschien wel het belangrijkste argument. Er komt geen dierenleed aan te pas in het productieproces voor Imagindairy

Nadelen zuivelindustrie

Tegenwoordig staat de zuivelindustrie in Nederland in een kwaad daglicht. Koeien hebben namelijk behoorlijk wat veevoer nodig en hun voederconversie is laag. Voor elke liter melk heeft een koe 700 g droogvoer nodig. Daarbij moet je bedenken dat melk voor meer dan 90 procent uit water bestaat. Ook komt er best wel wat stikstof vrij bij het houden van koeien: gemiddeld 15 gram per liter melk.

En dan is er natuurlijk nog het dierenleed. Want wat er gebeurt in de melkveehouderij is als je er over nadenkt, best wel sadistisch. Je scheidt een moederdier van haar jong, dat vervolgens wordt gemest in een kalvermesterij en geslacht. Of in het beste geval, opgroeit als melkkoe en een vergelijkbaar lot ondergaat als haar moeder. Wat dat betreft is dit misschien wel de beste reden om over te stappen op een vervanger voor koemelk zoals bijvoorbeeld Imagindairy.