Meatable: startup kweekt spek zonder varken

Geschreven door

Moises van der Vlis

Gecontroleerd door

Geoff

Bijgewerkt op

13 december 2022

[addtoany] ×

Eén van de meest onweerstaanbare vleessoorten is spek. Of het nu gaat om een hartig ontbijt, of een heerlijke stamppot. Spek is niet weg te denken uit de Nederlandse keuken. Het is de Nederlandse start-up Meatable gelukt om spek te produceren uit cellen van varkens. De bedoeling is dat in 2025 er 5000 kg vlees per dag uit de fabriek gaat rollen, zonder dat er een varken aan te pas komt.

Kweekvlees, the way to go

Voor de meeste mensen is de smaak van vlees onweerstaanbaar. Vlees is ook veel gemakkelijker verteerbaar dan vegetarische alternatieven. Zeker voor opgroeiende kinderen is het beter ze daarom vlees te geven. Daarom is kweekvlees de enige echt goede oplossing om de enorm milieubelastende veeteelt flink terug te kunnen brengen.

Het goede nieuws is dat de techniek steeds verder voortschrijdt wat betreft het produceren van vlees. Eén van de pioniers van deze toekomst van de veeteelt is het Nederlandse Meatable, een bedrijf dat in 2018 is opgericht.

Hoe ver is Meatable?

Het kweken van kweekvlees uit cellen van varkens klinkt makkelijker dan het is. Het lichaam van een dier zit behoorlijk ingewikkeld in elkaar en iedere cel heeft daarin zijn eigen rol. Zo zorgen signalen uit de rest van het lichaam ervoor dat een cel zich ontwikkelt tot bijvoorbeeld spiercel, vetcel of huidcel.

Willen we realistisch eruitziend vlees kweken? Dan is dat alleen mogelijk als we iedere cel het juiste signaal kunnen geven. Hierbij kunnen bedrijven, als Meatable, profiteren van het vele onderzoek dat is gedaan naar het kweken van menselijke donororganen in vitro. In glas dus. Biologisch gezien lijken wij mensen erg op varkens en andere zoogdieren. Dit leverde resultaat op: Meatable produceerde haar eerste worstje van varkensvlees in 2020.

Groeimedium voor kweekvlees nog erg duur

Een tweede lastig probleem is de cellen voorzien van de juiste voeding. Anders dan bij plantencellen, die bijna helemaal zelfvoorzienend zijn, zijn dierlijke cellen nogal veeleisend. Ze hebben behoefte aan een tiental hormonen en enzymen, naast natuurlijk een vijftigtal aminozuren, mineralen, vitamines en energiebronnen zoals vetzuren en glucose. Dit vijftigtal kan de industrie op dit moment al massaal en goedkoop maken. Het probleem zit hem bij de hormonen en enzymen.

Tot nu toe hebben de makers van kunstvlees vals moeten spelen. Ze maken namelijk meestal gebruik van een groeimedium dat afkomstig is van de foetussen van koeien. Dit is erg duur en uiteraard bepaald niet diervriendelijk. Groeimedium maakt namelijk 90-95% uit van de totale kosten van het produceren van kweekvlees. Dit is de grote bottleneck op het gebied van het produceren van kweekvlees.

Meatable gaat samenwerken met DSM voor dit medium

Het is onderzoekers ondertussen gelukt om een volledig diervrij medium te ontwikkelen. Meatable heeft een overeenkomst gesloten met DSM om dit medium op grote schaal te gaan produceren. Dat is ook wel nodig, want als je een fabriek op wil zetten die 5000 kg vlees per dag gaat produceren, wat vanaf 2025 moet gaan gebeuren, zijn daar enorme hoeveelheden medium voor nodig.

Dierenliefhebbers zullen dus nog een paar jaar geduld moeten hebben voordat ze zonder schuldgevoel van een lapje spek kunnen genieten. En we miljoenen varkens een ellendig lot kunnen besparen. Meatable moet wel opschieten. De Israëlische concurrent FutureMeat is al volop aan het produceren.