Nieuwe (en laatste) Beatles plaat mede mogelijk gemaakt door AI

Geschreven door

Martin Scholten

Gecontroleerd door

Jolien

Bijgewerkt op

20 juni 2023

[addtoany] ×

Een nieuwe release van de Beatles: een beetje onverwacht is het wel. Nadat de band in 1970 ophield te bestaan, zijn John, George, Ringo en Paul nooit meer met zijn vieren de studio in gekropen. Geruchten over Beatles reünies hoorden decennialang bij het normale draaien van de geruchtenmolen. Nu zijn twee van de vier Beatles zijn al eventjes dood. Ondanks dat de resterende twee muzikaal actief zijn gebleven is het wat betreft nieuwe Beatles releases bij remasters, opnieuw uitgegeven materiaal en beeldmateriaal gebleven.

Heel af en toe komt er niet eerder gereleased materiaal uit. Maar het produceren van dergelijke tracks is lastiger dan je misschien zou denken. John Lennon nieuwe voice tracks laten opnemen zit er uiteraard niet meer in en een ruwe demo die nooit bedoeld is voor release is niet zomaar op te poetsen tot een volwaardig nummer. Maar het kan dus wel! Tijdens een interview met de BBC vertelde Paul McCartney hoe het kan dat we anno 2023 getrakteerd worden op een nieuwe, en dus ook gelijk de laatste, plaat van de Beatles.

Het mogelijke nummer

Even iedereen geruststellen: nee, Paul heeft niet aan ChatGPT gevraagd hoe een Beatles nummer zou klinken dat mogelijk zou zijn geschreven in een parallel universum waar de Beatles nooit uit elkaar zouden zijn gegaan. De inbreng van “AI” in het creatieve proces van deze nieuwe plaat is nul. Het gaat dan strikt genomen niet om een geheel nieuwe compositie. Er wordt gebruik gemaakt van een oude demo die al jaren ergens op de plank zit te verstoffen. Er zijn nog geen namen genoemd. Volgens kenners moet het wel om een Lennon compositie genaamd ‘Now And Then’ gaan.

De plaat werd al gezien als een mogelijke “reünie” plaat in 1995 toen de resterende bandleden bezig waren met het opstellen van de Anthology series. De demo kwam bij McCartney via Lennons weduwe, Yoko Ono. De opname stond op een cassette tape gelabeld “For Paul”, voor Paul, dus. De cassette was niet lang voor Lennons dood in 1980 opgenomen. De opname is niet geweldig. Kennelijk opgenomen met een boombox die naast Lennons piano stond en was uiteraard nooit bedoeld voor release.

Eerder werden een tweetal nummers van diezelfde cassette uitgebracht, namelijk ‘Free As A Bird’ en ‘Real Love’. Deze nummers werden opgeschoond door producer en ELO frontman Jeff Lynne. Destijds werd ook nagedacht over de mogelijkheid om ‘Now And Then’ opnieuw op te nemen, maar het kwam tot niets. “We hebben er één dag, een middag eigenlijk, mee gerommeld. Het nummer heeft een refrein, maar mist bijna compleet coupletten. We hebben een ruwe backing track opgenomen waar niets meer mee is gedaan.” Aldus Lynne.

AI technologie stript vocal track van demo

In 2009 werd de demo alsnog uitgebracht. Maar McCartney wilde het daar niet bij laten. Zo meldde hij in 2012 dat hij de demo nog altijd op de agenda stond om uitgewerkt te worden tot een volledig nummer. Om dat te doen moet de vocal track van Lennon wel geïsoleerd worden en dat bleek lastig. De technologie die werd ontwikkeld voor Peter Jacksons ‘Get Back’ docu bood uitkomst. Een “AI” werd getraind om de stemmen van de Beatles te herkennen. De technologie stelde McCartney eerder al in staat om tijdens een tour een “duet” te zingen met Lennon.

Met dank aan de “AI” is Lennon stem nu volledig gescheiden van alle instrumenten en omgevingsgeluiden op de demo. Zodoende kan de track gebruikt worden in de nieuwe mix, waar vermoedelijk ook een hoop nieuw opgenomen materiaal aan toegevoegd is. Volgens McCartney is het nummer inmiddels helemaal klaar en wordt het ergens dit jaar uitgebracht.

McCartney is overigens niet helemaal zonder reservaties waar het gaat om “AI” en Beatles muziek. “Ik zit niet zoveel op het internet, maar soms zeggen mensen tegen me, ‘ja, er is een versie waar John een van jouw nummers zingt’, maar het is gewoon AI. Het is best eng, maar ook opwindend, want het is de toekomst. We zullen zien waar het heen gaat.”