Overheid stelt 250 miljoen beschikbaar voor waterstofprojecten

Geschreven door

Martin Scholten

Gecontroleerd door

Jolien

Bijgewerkt op

10 oktober 2023

[addtoany] ×

Een Kamermeerderheid staat achter een motie van GroenLinks, D66 en Partij voor de Dieren om de overheidssubsidies voor de fossiele sector af te bouwen. Dat is goed nieuws! Maar de energiebehoefte van Nederland wordt er helaas niet kleiner van. Met verminderde overheidssteun zal het aandeel van fossiele brandstoffen in de energieopwekking ook afnemen. Gelukkig komt het demissionaire kabinet ook met plannen voor het ontplooien van alternatieve mogelijkheden.

Subsidieregeling voor kleinere elektrolyseprojecten

Om de productie van waterstof met duurzame energie een boost te geven komt het demissionaire kabinet met een subsidiepot van een kleine 250 miljoen euro. Het geld komt beschikbaar voor projecten van maximaal 50 megawatt. Door vijf tot tien van deze relatief kleine projecten mede te financieren, hoopt men ongeveer 100 megawatt aan extra elektrolysecapaciteit te realiseren.

100 megawatt is uiteraard nog niet veel te noemen. De subsidie is dan ook niet bedoeld om direct een fatsoenlijke capaciteit op te bouwen voor gebruik. Het demissionaire kabinet wil vooral zoveel mogelijk partijen de mogelijkheid bieden om ervaring op te doen met het opbouwen van elektrolysecapaciteit. Vandaar dat het geld gespreid wordt over verschillende projecten in plaats van één groot project. 

Zodoende wordt de kennis breed verspreid en worden er zo veel mogelijk lessen geleerd. Niet alleen wat betreft de technologie zelf, maar ook bijvoorbeeld op het gebied van vergunningsprocedures. Hiermee moeten de volgende projecten een stuk sneller van de grond komen.

In 2030 ten minste 4 gigawatt aan elektrolysecapaciteit

Subsidies als deze zijn broodnodig om de doelen te behalen die Nederland zich heeft gesteld in het kader van het Klimaatakkoord. Daar staat namelijk in dat Nederland in 2030 ten minste 4 gigawatt aan elektrolysecapaciteit moet hebben. Om dat doel te halen moet er echter nog wel flink aan de weg worden getimmerd.

In 2021 beschikte Nederland nog maar over 2 megawatt aan elektrolysecapaciteit. Om in 2030 de 4 gigawatt aan te kunnen tikken moet dat in 2025 al 500 megawatt zijn. Een zekere haast is dus wel nodig. Daarom wordt er ook gewerkt aan een tender met een budget van 1 miljard voor grotere waterstofprojecten. Dit tender moet in het voorjaar van 2024 klaar zijn.

Kleinschalige projecten hard nodig

De technologie om duurzaam waterstof te produceren bestaat al lang. Plannen om deze technologie flink op te schalen zijn er ook. En dergelijke projecten zijn hard nodig om de gestelde doelen te kunnen halen. Maar papieren plannen zijn één ding: de realiteit is vaak anders. Daarom wordt er al even gepleit voor meer kleinschalige projecten waaruit belangrijke lessen geleerd kunnen worden.

Zo publiceerde Change.inc eerder een artikel van Jörg Gigler, directeur TKI Nieuwe Gas van de Topsector Energie. Daarin uit Gigler zijn zorgen over de snelheid waarmee de plannen worden uitgevoerd. Waterstof is maar een enkele schakel in de gehele keten waaruit de opwekking van duurzame energie straks gaat bestaan. Maar het is wel een schakel zonder welke de rest van de keten niet goed kan worden ontwikkeld.

Daarnaast zijn de grote plannen die er wel zijn enorm kapitaal intensief. Er moet veel nieuwe infrastructuur worden aangelegd en eigenlijk moet er een compleet nieuw draaiboek komen. Om ervoor te zorgen dat deze projecten soepel kunnen verlopen, er geen geld wordt verspild en bovenal er geen onnodige vertraging plaatsvindt moet er nu geïnvesteerd worden in kleinere projecten. Gigler zal vast blij zijn met het laatste nieuws uit Den Haag.