Primeur in strijd EU tegen crypto fraude

Geschreven door

Celine

Gecontroleerd door

Jolien

Bijgewerkt op

27 april 2023

[addtoany] ×

Je geldzaken kunnen regelen zonder inmenging van enige centrale autoriteit. Dat was lang het ethos achter het bestaan van, en de handel in, cryptovaluta. Of bezitters van Bitcoins en Ethereum er nou op zaten te wachten of niet, die gedachte is in Europa steeds meer verleden tijd. 

Afgelopen donderdag (20-04-2023) stemde het Europees Parlement voor het aannemen van zowel de Transfer of Funds Regulation (of TFR: 529 voor, 29 tegen en 14 onthoudingen) als het aannemen van de Markets in Crypto Assets Regulation (of MiCA: 517 voor, 38 tegen en 18 onthoudingen). Het doel van deze twee pakketten wetten is het verder reguleren van transfers van crypto-aandelen en het aanstellen van gezamenlijke regels betreffende overzicht op de markten.

De nieuwe regels op een rij

Het wilde westen tijdperk van de cryptovaluta lijkt daarmee, in ieder geval binnen de Europese Unie, ten einde. Om te beginnen zullen bedrijven die in crypto willen handelen die binnen Europa willen werken een vergunning moeten aanvragen bij een van de centrale banken. Het gaat dan bijvoorbeeld om bedrijven zoals handelsplatformen. Ook moeten zij transactiegegevens bij gaan houden. Zo worden transacties traceerbaar en kan verdachte activiteit geblokkeerd worden. Overigens, in Nederland stelde DNB al veel van deze eisen al aan cryptobedrijven die binnen de landsgrenzen wensen te opereren. 

De nieuwe regels gelden niet alleen voor bedrijven. Privétransacties van boven de € 1000,- die via bijvoorbeeld een online handelsplatform plaatsvinden zijn ook opgenomen in de nieuwe wetten. De regels gelden niet voor privétransacties die zonder bemiddeling plaatsvinden.

De risico’s van crypto

Het doel van deze wetten is, ironisch genoeg, het beschermen van consumenten die bewust toetreden tot een markt waarvan het ontbreken van regulatie lange tijd de belangrijkste aantrekkingskracht was. In zogenoemde ‘White Papers’ moeten uitgevers van cryptomunten duidelijk omschrijven hoe de technologie werkt en wat de risico’s zijn. En risico’s zijn er, niet op de laatste plaats vanwege het eerdere ontbreken van regulaties, zeker.

Denk bijvoorbeeld aan het geval van Sam Bankman-Fried en zijn cryptobedrijf FTX. Zij waren een aantal jaar lang toonaangevend binnen de cryptowereld. Er waren miljarden gestald bij het bedrijf, totdat FTX een groot deel van die miljarden bleek te hebben uitgegeven. Klanten kwamen daar pas achter toen tijdens een koersdaling geen valuta meer konden opnemen. En Bankman-Fried? Die staat momenteel terecht op verdenking van fraude, samenzwering en witwassen.

Het nieuwe normaal voor handel in crypto

Dat soort zaken moeten nu binnen de EU niet meer zomaar kunnen voorkomen. MiCA is vooral bedoeld om gebruikers van crypto beter te informeren wat betreft de risico’s. Goed geïnformeerde klanten, althans zo luid de gedachte, zullen ook een stuk minder vatbaar zijn voor oplichting. TFR richt zich meer op de bedrijven en moet zaken als fraude en witwassen tegen gaan.

Ook het substantiële energieverbruik van crypto transacties zal geopenbaard moeten worden. Dit met het oog op het reduceren van de milieutechnische voetafdruk van crypto. Toezicht door financiële waakhonden zal moeten waarborgen dat bedrijven zich ook daadwerkelijk aan deze regels zullen houden. 

Een onzekere toekomst

De wereld van cryptovaluta gaat dus in veel opzichten steeds meer lijken op de reguliere bankwereld. Belangrijke slag om de arm is wel, gedecentraliseerde online handelsnetwerken zijn een stuk lastiger binnen te vallen door de FIOD dan een rijtje bankgebouwen aan de Zuidas.

Om gebruikers van crypto inzicht te bieden in welke bedrijven zich niet aan de regels houden gaat de Europese Autoriteit voor effecten en markten een publiek toegankelijk register oprichten. Alle cryptobedrijven die niet geregistreerd zijn maar toch handelen binnen de EU zullen hierin worden opgenomen.

Veruit de meeste crypto koersen laten over de afgelopen dagen een daling zien. Wellicht dat hierin het effect van de nieuwe wetten al te zien is. Want meer regulatie en toezicht betekent meer zekerheid, maar ook minder vrijheid. En juist die vrijheid lokte de afgelopen jaren zo veel mensen naar de cryptovaluta. Wat dit alles in de toekomst zal betekenen voor de handel in crypto, dat zal de tijd leren.