‘Vliegwiel kan motor elektrische fiets vervangen’

Geschreven door

Moises van der Vlis

Gecontroleerd door

Geoff

Bijgewerkt op

17 februari 2023

×

Een vliegwiel is in feite een mechanische accu. Zou je deze ook op een elektrische fiets kunnen gebruiken?

Wat is een vliegwiel?

De wielen die wij in het dagelijks leven gebruiken, gebruiken we om onszelf, of bijvoorbeeld een mechaniek als een klok, voort te bewegen.

Een vliegwiel doet iets totaal anders, namelijk energie opslaan. Hoe sneller het vliegwiel draait, hoe meer energie het opgeslagen heeft. Deze energie kan je ook weer aftappen. Fijn aan vliegwielen is dat je er heel snel energie er in kan stoppen of eruit kan halen. Ook gaat bij het opladen en aftappen van vliegwielen bijna geen energie verloren.

Maar nadelen zijn er ook. Zo kunnen vliegwielen niet goed energie vasthouden voor langere tijd, vanwege de wrijving. Ook kan je er per kilo niet zoveel energie in opslaan als in chemische accu’s, zoals de lithium ion accu in elektrische fietsen.

Waarom een vliegwiel op een fiets best wel handig is. In theorie

Vooral in het stadsverkeer moet je als je op de fiets zit, vaak remmen en daarna weer opstarten. Bijvoorbeeld voor stoplichten. Deze energie gaat verloren als warmte. Maar wat als je deze energie kan opslaan in een vliegwiel? Dan kan je daarna met vliegende vaart weer vertrekken.

Dat is precies wat er gebeurt met de Flywheel Bicycle van Maxwell von Stein, een student aan de New York City’s Cooper Union for the Advancement of Science and Art. Als je afremt op deze fiets, dan wordt het ingebouwde vliegwiel “opgeladen” met je bewegingsenergie. Springt het stoplicht weer op groen? Dan tap je het vliegwiel af, en stuif je in volle vaart weg. Dit alles puur op jouw spierkracht, zonder dat je een motor nodig hebt.

“In deze vorm scheelt het bijna niets”

Maxwell von Stein gebruikte voor zijn contraptie een 6,8 kg zwaar vliegwiel uit een auto. Dit verdubbelde bijna het gewicht van de fiets, waardoor deze meer energie kost om voort te bewegen.

Uit berekeningen volgt dat de bespaarde energie door het vliegwiel ongeveer opweegt tegen de extra energie die je nodig hebt om de zware fiets voort te bewegen.

Maar daarbij moet je wel bedenken dat de uitvinding van Maxwell nog niet verbeterd is. Zo kan je bijvoorbeeld denken aan een lichter vliegwiel, dat veel sneller ronddraait en op die manier toch evenveel energie opslaat. En een efficiënter systeem dan de fietsketting die de student gebruikte. Ook zou je het vliegwiel lager moeten plaatsen, de ideale plek zou een dubbel vliegwiel rond het achterwiel zijn.

Zo zie je dat je ook met lowtech oplossingen best wel een eind kan komen, al haalt dit het natuurlijk niet bij het comfort en het gemak van een elektrische fiets, bijvoorbeeld een Sparta of een Gazelle.