Youtube gaat optreden tegen AI stemklonen op het platform

Geschreven door

Martin Scholten

Gecontroleerd door

Jolien

Bijgewerkt op

16 november 2023

[addtoany] ×

Kanye West die ‘Somewhere Over The Rainbow’ zingt. Of een versie van het internet volkslied ‘Never Gonna Give You Up’ vertolkt door Donald Trump. Het is allemaal te vinden op videoplatform Youtube. Je kan het zo gek niet bedenken of iemand heeft aan een “AI” gevraagd om er muziek van te maken.

Grappig is het wel, maar niet iedereen kan erom lachen. Met name de rechtenhouders van de gebruikte muziek. Die zien de “AI” mash-ups als in strijd met het copyright. Youtube heeft een lange geschiedenis waar het gaat om rechtenhouders tevreden stellen. Doorgaans met allesbehalve het gewenste resultaat. Momenteel vallen “AI” covers, technisch gezien transformatief en niet identiek aan het gebruikte materiaal, buiten de regels voor het copyright. Daar gaat Youtube nu dus verandering in brengen.

Nieuwe regels voor “AI” materiaal

Youtube gaat binnenkort een tweetal sets regels introduceren specifiek gericht op “AI” gegenereerd materiaal. Een set is een algemene reeks maatregelen die voor iedereen geldt. Maar ook komt er een regelset die specifiek bedoeld is om de belangen van YouTube’s partners in de muziekindustrie te beschermen. 

Allereerst zal men bij het uploaden van materiaal naar Youtube moeten aangeven of de upload het product van een “AI” is. Deze labels zullen te zien zijn in de beschrijving van de video’s en in speciale gevallen rechtsboven in de video zelf. Youtube geeft aan in het bijzonder te letten op uploads die verkiezingen of lopende oorlogen behandelen. Zo zegt het platform zich te willen beperken tot “realistische” imitaties, maar wijdt zich vooralsnog niet verder uit over wat ze daarmee bedoelen.

Youtube vertegenwoordiger Jack Malon vertelde The Verge dat meer details zullen volgen wanneer het bedrijf begin volgend jaar van start gaat met het toepassen van de regels. Er komen dan ook straffen voor het onjuist labelen van uploads. Zo kan een video bijvoorbeeld geen geld meer verdienen op de betreffende video of kan de video zelfs regelrecht worden verwijderd. Hoe Youtube precies denkt te controleren of video’s juist worden gelabeld is onduidelijk. Er wordt volgens Malon gekeken naar welke tools hiervoor gebruikt kunnen worden. Het probleem is echter dat er nog geen betrouwbare dergelijke tools zijn.

Video’s die “een identificeerbaar persoon simuleren” op aanvraag verwijderd

Tot dusver het deel van de nieuwe regels die voor iedereen gelden. Naast deze regels, gaat Youtube middelen beschikbaar maken voor rechtenhouders. Upload iemand een video waarin Frank Sinatra een nummer van een moderne artiest “covert”, dan kan UMG vragen middels een formulier om deze te laten verwijderen.

De nieuwe regels bieden aan slachtoffers van deepfakes een middel om aanstootgevend materiaal te laten verwijderen. De geschiedenis leert dat platenmaatschappijen een nogal ruim begrip hebben van wat ze een schending van hun copyright achten. Parodieën en satire zijn, in de VS als de EU, beschermde uitingen van het ‘fair use’ beginsel. Youtube zegt hier rekening mee te houden. Dat zegt het bedrijf ook waar het gaat om de huidige systemen. 

Wanneer de uploader van een video nu een copyright claim aan de broek krijgt, moet men een moeilijk proces worden doorlopen. Veel aspecten van dit proces zijn geautomatiseerd waardoor fouten snel over het hoofd worden gezien. Het zou niet zo’n groot probleem zijn ware het niet dat bij het melden van copyright schendingen er vaak automatisch maatregelen worden getroffen waardoor de uploader direct met de gebakken peren zit. Het proces voor het indienen van een copyright claim wordt daarbij veelvuldig misbruikt door kwaadwillenden.

Een gebrek aan precedent

Wat de hele situatie verder bemoeilijkt is dat er weinig voorbeelden zijn om van te leren. De wettelijke status van door “AI” gegenereerd materiaal moet nog worden gecodificeerd. Bij reguliere copyright schendingen is het doorgaans aan de rechtbank om te bepalen of het materiaal in kwestie onder een beschermde vorm van uiting valt. Youtube moet hier zelf voor rechter gaan spelen.

Opmerkelijk is dat het moederbedrijf van YouTube, Google, zelf een van de grootste investeerders is in “AI.” Waar Youtube zich nu hard maakt voor de rechten van de grote platenmaatschappijen, investeert Google massaal in bedrijven die volgens velen alle copyright regels aan hun laars lappen. Het is een apart spanningsveld. Los van de hypocrisie, zal het afwachten worden in hoeverre YouTube in staat zal zijn de beoogde regels daadwerkelijk en naar behoren te handhaven.